پیش از پرداختن به مفهوم گردشگری آموزشی به مفهوم کلی گردشگری میپردازیم. گردشگری در کل به معنای رفتن به جایی و ماندن در آن جا برای حداقل یک شب و حداکثر یک سال است که میتواند این گردشگری در سطح کشور و یا در نقاط دیگر جهان انجام شود که به نوع اول گردشگری داخلی و به نوع دوم گردشگری خارجی میگویند؛ همچنین فردی که این سفر را انجام می دهد،گردشگر یا (Tourism) می نامند.
تاثیر گردشگری بر اقتصاد یک کشور
امروزه گردشگری یکی از منابع کسب درآمد و اشتغال زایی برای کشور های مختلف محسوب میشود. برای مثال زمانی که یک گردشگر خارجی وارد ایران میشود از لحظه ی ورود خود باید هزینه هایی را در جهت حمل و نقل، محل اقامت، خورد و خوراک، پوشاک و …پرداخت کند و این موضوع به صورت نا خودآگاه در پیشرفت اقتصادی کشور تاثیر میگذارد و از طرفی دیگر، اگر تعداد گردشگران زیاد باشد به نیروی انسانی بیشتری در جهت انجام امر نیاز است پس این موضوع در اشتغال زایی نیز تاثیر خود را میگذارد.

انواع مختلف از گردشگری
گردشگری در انواع مختلفی مانند گردشگری تجاری ، فرهنگی، غذایی ، گردشگری تفریحی و … وجود دارد. ما در این مقاله قصد داریم به یکی از این موارد یعنی گردشگری آموزشی بپردازیم. لازم به ذکر است که در زمان گذشته، گردشگری به این عنوان وجود نداشته است و با نام کلی گردشگری بیان میشد؛ اما ازآنجایی که در دوره های معاصر بسیاری از افراد به این سبک از گردشگری علاقه نشان دادند و تعداد افراد متقاضی برای این شاخه بیشتر شد، نام جداگانهای را در نظرگرفتند و به آن گردشگری آموزشی گفتند.
اکنون افراد زیادی از سراسر دنیا به گردشگری آموزشی پرداخته اند و هدفشان از این کار، افزایش اطلاعات خود به صورت تخصصی و افزایش مهارت شخصی و کسب تجربه است. گردشگری آموزشی دارای دو جنبه مثبت است، شما در عین حال که مشغول گردش و بازدید از اماکن جدید هستید، اطلاعات خود را نیز افزایش میدهید همچنین این گردشگری مختص به سن خاصی نیست و تمام افراد با هر سنی میتوانند در این گردشگری شرکت کنند.
همهی ما پس دیدن مکان یا آثار مختلف، بهصورت غیر ارادی مطالب گوناگونی را متوجه میشویم اما این مدل از گردشگری ها را نمیتوان جزوی از گردشگری آموزشی بدانیم. اگر قرار باشد تنها ملاک ما برای این که یک گردشگری را آموزشی بدانیم؛ یادگیری باشد، بقیه نوع های گردشگری بی مفهوم میشوند پس باید یک تفاوت بین این موضوعات باشد.

انواع مختلف گردشگری آموزشی
گردشگری آموزشی به سفری گفته میشود که طبق برنامه ریزی، اصول و فقط به دلیل آموزش انجام گیرد. این نوع گردشگری میتواند در قالب های متنوعی ارائه شود که واضح ترین حالت آن، اردوهای علمی˗ آموزشی است که مدارس تدارک میبینند و همین موضوع سبب علاقهی بیشتر جوانان و نوجوانان به گردشگری آموزشی شده است.
مدتزمان این شیوه ی گردشگری نسبت به دیگر حالت ها کمتر است اما این موضوع از ارزش آن کم نمیکند چرا که افراد در این سنین بیشترین میزان یادگیری را دارند و با همین زمان نسبتا کم میتوانند اطلاعات زیادی را به دست آورده و آنها را در ذهن خود ذخیره کنند.همچنین به غیر از دانش آموزان، افراد دیگری در جامعه حضور دارند که به این مسائل علاقه دارند و بهطور مکرر به بازدید و بازرسی میپردازند.
گردشگری آموزشی برای ادامه ی تحصیل
نمونهی دیگر از این گردشگری، ادامهی تحصیل در کشورهای مختلف است که این دوران تحصیل میتواند بلند مدت یا کوتاه مدت باشد. شما در این حالت علاوه بر تحصیل، از دیگر مکانهایی که در محل تحصیل شما وجود دارد دیدن میکنید و اطلاعات آموزشی به دست میآورید، همچنین این شیوه شما را با فرهنگ و آداب و رسوم آنجا نیز آشنا میکند که خود این موضوع بر گردشگری آموزشی تاثیر گذار است.
هرساله کشورهایی چون آمریکا، آلمان، کانادا و …پذیرای گردشگران بسیاری در حوزهی تحصیل هستند. دورههای آموزشی تخصصی که شامل نکات شرکت در سمینارها،کنفرانسها، آموزش نکات تکنیکی و…است در برخی کشورها انجام میشود و جزوی از این گردشگری نیز به حساب میآید.
گردشگری آموزشی برای شرکت در کلاس های آموزشی
همچنین شرکت در کلاس های آموزشی که به دانشگاه ها مرتبط نیست و برای یادگیری موضوعاتی متفاوتتر است، شیوهای دیگر برای ایجاد این گردشگری محسوب میشود. گردشگریهای آموزشی در بیشتر مواقع بهصورت گروهی و دستهجمعی و با نظارت و حضور یک راهنما و معلم برای توضیح مسائل گوناگون و سهولت آموزش صورت میگیرد.
مقصدی که برای این گردشگریها انتخاب میشود، میتواند یک دانشگاه مدرن و یا یک پارک معمولی باشد اما از اصلی ترین انتخابها برای گردشگری میتوان مراکز علمی و تحقیقاتی، دانشگاهها، مراکز هنری و اماکن تاریخی را نام برد.

نمونه های گردشگری آموزشی در جهان
در اینجا قصد داریم به برخی از نمونههای گردشگری آموزشی که در نقاط مختلف جهان صورت گرفته است، اشارهکنیم. در کشور ما به دلیل وجود منابع غنی در موضوعات مختلف مثل تاریخ و دیگر موارد، امکان انجام گردشگری وجود دارد که این موضوع بیشتر در اردوهایی که مدارس و گروههای آموزشی تدارک میبینند به چشم می آید. همچنین موزه ها، مراکز مذهبی، گردشگری و تفریحی که در ایران قدمت تاریخی دارند گردشگران زیادی را جذب میکنند و سبب تبلیغ فرهنگ و آیین ما میشوند.
تور گردشگری ساحل لانگ بیچ کالیفرنیا
تور گردشگری ساحل لانگ بیچ کالیفرنیا یکی دیگر از برنامه های گردشگری آموزشی محسوب میشود که در طول این سفر شما شاهد بارگیری یا تخلیه بار کشتی ها خواهید بود و همراه با کاپیتان و دیگر خدمهی کشتی به سمت ساحل می روید و در مدت زمانی که کشتی گردشگری در حال بازرسی و تعمیرات احتمالی است، شما به تماشای مناظر و فعالیت های اقتصادی گوناگونی که در آن جا در حال انجام است میپردازید.
همچنین دانش آموزان دبیرستانی در آمریکا در ارتباط با موضوعاتی؛ مانند اقتصاد و تجارت، بهصورت عملی آشنا میشوند. در واقع آنها را به مکان هایی که این فعالیت ها انجام میشود، می برند تا از نزدیک شاهد این موضوع باشند و با بهترین شرایط این آموزش را فرا بگیرند. همچنین در این کشور دروسی مانند ریاضی و فیزیک به همین نحو یعنی عملی، آموزش داده میشود.
پارک ملی حفرههای کارلزبد در نیومکزیکو
پارک ملی حفرههای کارلزبد در نیومکزیکو یکی دیگر از جنبههای گردشگری است که میتوان نام برد. در این مکان شما حفرههایی که به دلیل انحلال سنگهای کربناتی به وجود آمده است را مشاهده خواهید کرد. زمین شناسان و زیست شناسان متعددی هرساله به این پارک رفته و به بررسی این سنگ ها میپردازند. در سراسر جهان مکانهای زیادی برای بازدید و آموزش وجود دارد و فقط لازم است که شما بدانید به کدام مورد از انتخاب های پیش رویتان علاقه دارید تا انتخابی درست برای گردشگری و آموزش انجام دهید.