آنچه در مقاله واحد پول هند خواهید خواند:
- تاریخچه واحد پول هند
- انواع اسکناس های واحد پول هند
- برای سفر به هند باید با دلار برویم یا با روپیه؟
- از پذیرفتن اسکناس کهنه پرهیز کنید
واحد پول هند را ، به مرحمتِ فیلم های هندی که بسیار از تلویزیون پخش می شود، می شناسیم . در واقع روپیه هند ، از مشهور ترین واحد های پولی در جهان است. روپیه در بازارهای بین المللی با نماد INR شناخته میشود. یکایِ کوچکتر پول در هند ، پیسه (paisa) است. در این سرزمین ، هر 100 پیسه برابر با یک روپیه میباشد . جالب است که روپیه هند در اندازه و حدِ خودش به قدری قدرتمند است و حرفی برای گفتن دارد که به عنوان پول قانونی در کشورهای همسایه اش مثلِ نپال و بوتان پذیرفته شده است.
این دو کشور در نهایتِ فروتنی پول رایج خود را بر اساس نرخ روپیه هند تثبیت کردهاند. بیشتر هندی ها واحد پول خود را روپیه میگویند اما در زبان بنگالی و آسامی به روپیه taka گفته میشود . بر اساسِ اطلاعاتی که امروز در تابلویِ نرخِ ارزِ صرافی مشاهده کردیم ، هر 1 روپیه معادلِ 570 ریالِ ایران است . روپیه به زبانِ هندی به معنایِ سکه شده ، مهر شده و شکل گرفته شده است . جنسِ پول های هند نیز به مانند بیشترِ کشور های دیگر هم شاملِ جنسِ فلزی است هم کاغذی.
سکههای هندی 5/0، 1، 2، 5 و 10 روپیهای هستند. البته از این سکهها برای خریدهای خرد تر استفاده میشود. اما اسکناسهای هندی بیشتر از این ها تنوع دارند . 1، 5 و 10 روپیه علاوه بر سکه اسکناس هم دارند ( البته 1 و 5 روپیه امروزه بسیار کم در دسترس هستند) .
سایر اسکناس های هندی عبارت اند از : 20 روپیه ، 50 روپیه ، 100 روپیه ، 200 روپیه ، 500 روپیه و 2000 روپیهای . شما اگر قصد دارید به ارزتان را با کمترین زیان مالی به واحد پول هند تبدیل کنید ، بهتر از ابتدا ریال را به دلار و بعد دلار به روپیه تغییر دهید. چرا که در هند ، ریال چندان شناخته شده و مرسوم معتبر نیست ( مثل ایران که یک هندی نمیتواند با روپیه خرید و فروش کند ). پس در نتیجه باید مبادلاتتان را یا به دلار یا به واحد پول هند انجام دهید.

تاریخچه واحد پول هند
ضرب سکه در سال ۱۸۳۵ این زمینه را برای ایجاد طرح متحد الشکل در سراسر کشور فراهم کرد. اما در سال ۱۸۵۸ بعد از تسلط کامل امپراطوری بریتانیا بر ۱۰۰ ایالت هند و پشتِ سرِ آن پایان امپراطوری مغولها بود که تصاویر ملی سکهها با تصاویری از پادشاهان بزرگ بریتانیا به نشانه تسلط آنها بر هند، جایگزین گردید.
در سال ۱۸۶۶ همزمان با فروپاشی سیستم مالی، کنترل پول کاغذی نیز به دولت بریتانیا سپرده شد.
این وظیفه نیز همچنین به سایر مسولیتها مثل : مسول خزانهداری ، حسابدار کل و مسئول کنترل واحد پول ملی اضافه شد.
قطعا خالی از لطف نیست که بدانید ارزشمندترین اسکناس در هندوستان اسکناس 2000 روپیه بوده و بیارزشترین سکه رایج در هند 50 پیسه است (که حقی فقرا نیز از گرفتنِ این واحدِ پولی امتناع کرده و اگر ببینن کسی به عنوانِ اعانه به آن ها 50 پیسه میدهد، یک پولی روی آن پنجاه پیسه گذاشته و با دلسوزی به عنوان کمک به طرف بر میگردانند! ) . در سال 2016 اسکناس هزار روپیه حذف و بجای آن اسکناس دو هزار روپیه وارد شد .
انواع اسکناس های واحد پول هند
هندی ها اصولا به شاد بودن و رقص هایِ گروهیِ ناگهانی در وسطِ خیابان هایشان معروف اند! این شادی و رنگارنگیِ روحی به پول هایشان نیز منتقل شده و طیفِ رنگِ اسکناس هایشان را به یک اثرِ هنریِ تمام عیارتبدیل کرده ! روپیه (سبز) ، 10 روپیه (نارنجی) ، 20 روپیه (قرمز) ، 50 روپیه (بنفش) ،100 روپیه (آبی) ،500 روپیه (زرد) ،1000 روپیه (صورتی) . گاهی فکر میکنم جبار سینگ با وجودِ این حجم از لطافتِ جاری در رنگارنگی اسکناس هایِ کشورش ، چگونه روحیه اش تا این حد خشن و ناسازگار با محیط بوده ! ؟
اسکناسی که به یاد بود ۱۰۰ سالگی مهاتما گاندی منتشر شد تنها اسکناس یادبودی است که بانک مرکزی هند آن را صادر کرده است. تصویرِ قایق ماهیگیری در پشت اسکناس ده روپیه به مدت ۴۰ سال باقی ماند. اصولا هندی ها وفادارند و تنوع طلبی در برخی چیز ها برایشان اصلا معنا ندارد ( چیزی شبیه فیلمِ سنگام که بیش از 10 سال بر رویِ پرده های سینمایِ هند باقی ماند و با هر بار تمام شدن با جیغ و سوت و هورا به بدرقه اش میرفتند و دوباره فردا بر میگشتند!) یک طرح مخصوص از اسکناسهای ده و صد روپیهای در سال ۱۹۵۹ برای زائران هندی خانه خدا جهت خرید و فروش در عربستان، منتشر شد.

برای سفر به هند باید با دلار برویم یا با روپیه؟
بین سالهای ۱۹۱۷ و ۱۹۱۸ به «سلسله نظام» در حیدرآباد هند امتیاز چاپ واحد پولی مخصوص به خودشان داده شد . روپیه در خارج از مرزهای هند با قیمت مناسبی خرید و فروش نمیشود و وارد و خارج کردن روپیه هم در این کشور با محدودیتهایی روبرو است. بنابراین، بعد از تمام شدن مسافرت و قبل از خروج از هند حتما سعی کنید که روپیهها را تا پیسهی آخر خرج کنید. در هند، ایران یا هر کشور دیگری، روپیه را از هر کجا و به هر روشی تهیه میکنید، حتما رسید رسمی آن را دریافت کنید و تا پایان سفر همراه داشته باشید.
اگر قصد سفر به هند را دارید پیشنهاد می کنیم راهنمای سفر به هند را در مجله گردشگری گلفام سفر مطالعه کنید .
از پذیرفتن اسکناس کهنه پرهیز کنید
هنگام دریافت پول دقت کنید . اسکناسها نباید پاره یا خَش دار شده باشند . هندیها معمولا بهشدت تلاش میکنند تا پولهای آسیبدیدهی خود را به گردشگرها بدهند، ولی این اسکناسها که اتفاقا تعدادشان هم اصلا کم نیست، بهویژه در فروشگاه ها و هتل ها و مراکز مهم در شهرهای بزرگ پذیرفته نمیشوند. بنابراین، از پذیرفتن هر پولی که به هر نحوی مخدوش شده باشد، پرهیز کنید.

هندیها معمولا از لاخ و کرور، به ترتیب، برای اشاره به ۱۰۰ هزار و ۱۰ میلیون استفاده میکنند. این اصطلاحات از سانسکریت وارد زبان هندیها شد. ولی بهاندازهای در انگلیسی روزمرهی هندیها جا افتاد که فراموش کردند سایر افرادی که به انگلیسی با آنها صحبت میکنند، چیزی از لاخ و کرور نمیدانند!
اصلا بد نیست که با علامتِ واحد پول هند از لحاظِ بصری آشنایی داشته باشید . علامتی که مثلِ رسم الخطِ هندی ها جالب و رمز آلود است : ₹